Osobowościowe i psychospołeczne uwarunkowania uzależnienia od portali społecznościowych

Spis treści
Abstrakt
Abstract
Rozdział 1. Uzależnienia behawioralne
1.1. Nowe uzależnienia – wstęp do problematyki uzależnień behawioralnych
1.2. Uzależnienie od substancji i uzależnienie od czynności – porównanie
1.2.1.Korelaty neurobiologiczne uzależnień substancjalnych i uzależnień behawioralnych
1.2.2.Korelaty psychologiczne uzależnień behawioralnych i substancjalnych
1.3. Uzależnienia behawioralne i ich klasyfikacje
1.3.1.Uzależnienia behawioralne w klasyfikacji ICD-10 oraz DSM -5
1.3.2.Klasyfikacje objawów uzależnienia od czynności
1.4. Teorie wyjaśniające fenomen uzależnień behawioralnych
1.4.1. Model Peele’a
1.4.2. Model Orforda
Rozdział 2. Uzależnienie od portali społecznościowych
2.1. Nowe technologie jako wyzwanie dla współczesnej psychologii
2.2. Uzależnienie od Internetu
2.3. Wybrane koncepcje wyjaśniające dysfunkcjonalne używanie Internetu
2.3.1. Poznawczo-behawioralny model Patologicznego Używania Internetu Davisa
2.3.2. Koncepcja Zgeneralizowanego Problematycznego Korzystania z Internetu Caplana
2.4. Uzależnienie od Internetu – problemy teoretyczne oraz metodologiczne
2.5. Portale społecznościowe – rewolucja w globalnej sieci?
2.6. Uzależnienie od portali społecznościowych
Rozdział 3. Osobowościowe i psychospołeczne uwarunkowania uzależnienia od portali społecznościowych 
3.1. Uzależnienie od portali społecznościowych a wiek użytkowników
3.2. Uzależnienie od portali społecznościowych a płeć
3.3. Uzależnienie a cechy osobowości w modelu Wielkiej Piątki
3.4. Uzależnienie od portali społecznościowych a samoocena
3.5. Uzależnienie od portali społecznościowych a lęk społeczny
3.5.1.Fobia społeczna a lęk społeczny
3.5.2. Funkcjonowanie psychospołeczne w uzależnieniu od portali społecznościowych – rola lęku społecznego
3.6. Uzależnienie od portali społecznościowych – model teoretyczny i hipotezy badawcze
Rozdział 4. Metodologia
4.1. Grupa badana
4.2. Metody
4.3. Procedura
4.4. Analiza czynnikowa
4.5. Analiza statystyczna
Rozdział 5. Wyniki
5.1. Wyniki analizy czynnikowej
5.1.1. Wyniki analizy czynnikowej skali do pomiaru uzależnienia od portali społecznościowych
5.1.2. Wyniki analizy czynnikowej skali do pomiaru problematycznego korzystania z Internetu
5.2. Statystyki opisowe
5.3. Analiza regresji
Rozdział 6. Dyskusja wyników
6.1. Korzystanie z portali społecznościowych
6.2. Uzależnienie od portali społecznościowych a zmienne demograficzne
6.3. Osobowościowe uwarunkowania uzależnienia od portali społecznościowych
6.4. Uzależnienie od portali społecznościowych a funkcjonowanie psychospołeczne
6.5. Podsumowanie oraz model uzależnienia od portali społecznościowych
6.6. Mocne i słabe strony badania
6.7. Kierunki przyszłych badań
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków

Badacze wskazują na szereg podobieństw pomiędzy uzależnieniami substancjalnymi, a uzależnieniami od różnych aktywności. W związku z powyższym, formy zaburzeń (nałogów), niezwiązane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych, a z niekontrolowanym i przymusowym wykonywaniem pewnych czynności nazywane są uzależnieniami behawioralnymi.

Badania nad uzależnieniem od portali społecznościowym wskazują, iż jest ono związane ze specyficznym profilem osobowościowym oraz deficytami w zakresie funkcjonowania psychospołecznego. Prezentowana praca ma na celu przedstawienie oraz empiryczną weryfikację zintegrowanego modelu osobowościowych oraz psychospołecznych uwarunkowań uzależnienia od portali społecznościowych w oparciu o istniejące teorie uzależnień behawioralnych oraz teorie problematycznego używania Internetu.

W badaniu wzięło udział 1183 młodych użytkowników portali społecznościowych. Badani zostali poproszeni o wypełnienie baterii kwestionariuszy obejmujących dane demograficzne, dane związane z użytkowaniem poszczególnych portali społecznościowych, osobowość (cechy Wielkiej Piątki, samoocena), lęk społeczny oraz preferencję komunikacji przez Internet.

Uzależnienie od portali społecznościowych okazało się być związane z wiekiem oraz płcią użytkowników, a także neurotyzmem, ekstrawersją, niską sumiennością i niską samooceną. Co więcej, uzależnienie od portali społecznościowych związane było z obniżonym funkcjonowaniem psychospołecznym, w tym z lękiem społecznym i preferencją komunikacji przez Internet. Związek lęku społecznego z uzależnieniem od portali społecznościowych okazał się być mediowany przez preferencje komunikacji przez Internet.

Wyniki badania wskazują, iż osoby nałogowo korzystające z portali społecznościowych dążą do internetowych interakcji społecznych w celu kompensacji deficytów w zakresie umiejętności społecznych. Uzależnienie może być zatem traktowane jako wynik podmiotowej podatności i wynikających z niej dezadaptacyjnych schematów poznawczych oraz nieefektywnej regulacji nastroju, wśród osób społecznie nieprzystosowanych.